Okres międzywojenny 1918-1939 PDF Drukuj Email

Międzywojenne dwudziestolecie to okres bujnego rozwoju gospodarczego i społeczno-kulturalnego Połajewa. Władzę administracyjną sprawował wójt i pomagali mu w tym sołtysi wsi. Porządku publicznego pilnował komendant policji. Wielki udział w życiu społecznym mieli miejscowi księża, a szczególnie ks. prob. Jan George, inicjator powstania Tow. Śpiewu im. św. Cecylii, Kółka Rolniczego, budowniczy wieży kościelnej i kaplic.

Istnienie poczty, hotelu i połączenie kolejowe zapewniały mieszkańcom łączność ze światem. Większość ludności zatrudniona była w rolnictwie i przetwórstwie rolnym. Na początku XX wieku pracowały tu dwa wiatraki, a później młyn parowy, gorzelnia, mleczarnia, cztery piekarnie.

Dla obsługi rolnictwa pracuje też Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa „ Rolnik”, Kółko Rolnicze i Włościanek oraz weterynarz. Połączenie kolejowe sprzyjało zaopatrzeniu rolników w nawozy sztuczne, węgiel, a także sprzedaży zboża. Różnorodne warsztaty rzemieślnicze i sklepy ( składy) zaspokajały potrzeby mieszkańców:

1)        krawcy: J. Knopiński, J. Dylawerski, K. Jahnz,

2)        stolarze: J. Miodowski, B. Wasyl, J. Sikora

3)        szewcy: Szrama, Klimas

4)        piekarze: T. Dylawerski, J. Bartol, Katerla, Nowaczyk

5)        fryzjerzy: L. Mądrowski, Poznań,

6)        rymarze: Kokot, Hoffmann ( Lubkowski)

7)        rzeźnicy: M. Surma, J. Surma, A. Surma, Dipoldt.

8)        kowale: Niezborała, Surmela, Zdon

Biblioteka przy dworze hr. Henryka Przyborowskiego udostępniała chętnym książki do czytania. Duchowe i kulturalne potrzeby ludności spełniały liczne organizacje społeczno – kulturalne. Urządzały one przedstawienia teatralne, koncerty, zawody sportowe, uroczystości patriotyczne, wycieczki, majówki, zabawy i wieczorki taneczne, a także pogadanki o tematyce rolniczej, wychowawczej itp. Bazą dla tych imprez były sale   u  p. Ewerta, Surmy, Łukaszewskiego, Kowalińskiego.

Działały wtenczas następujące organizacje: Tow. Śpiewu św. Cecylii, Towarzystwo Gimnastyczne „ Sokół”, Ochotnicza Straż Pożarna, Towarzystwo Przemysłowe, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej i Żeńskiej, Kółko Rolnicze i Włościanek, Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa „ Rolnik”.

Dla kształcenia i wychowywania dzieci działała Szkoła Publiczna i „ Ochronka” prowadzona przez ss. Elżbietanki. Dla Niemców na Połajewku ( Guldenau ) działała szkoła z klasami początkowymi.

(oprac. Bogdan Garstecki)

 
« poprzedni artykuł