Przed II wojną światową
w Połajewie, podobnie jak w całej Wielkopolsce, mniejszość niemiecka
i żydowska współżyły z Polakami. Przykładem dobrego samopoczucia
Niemców-obywateli polskich narodowości niemieckiej na naszym terenie było
powstanie szkoły z językiem niemieckim na Połajewku dla klas młodszych
nauczyciel - Kwaśny vel. Sauer. Starsi uczniowie dojeżdżali rowerami do
Ryczywołu. Niemcy wyznania augsbursko-ewangelickiego mieli też swój kościół,
plebanię, dom sióstr, cmentarz a także 12 hektarów ziemi dla utrzymania
działalności parafii.
|
Czytaj całość…
|
|
Początek okupacji niemieckiej w Połajewie |
|
|
|
Końcem sierpnia
1939 r. przybył do Połajewa patrol rozpoznawczy 7-ego pułku strzelców konnych
pod dow. Olgierda Matuszewskiego. Rozstawił on posterunki przy wylocie ulic na
Czarnków i Oborniki oraz na wieży kościoła. Rano 1 września nad Połajewem
przeleciały pierwsze niemieckie bombowce.
|
Czytaj całość…
|
|
Codzienne życie w okupowanym Połajewie stało się dla Polaków piekłem. Uczyniono ich niewolnikami we własnym kraju. Zakazano używania języka polskiego publicznie i w urzędach, zamknięto szkołę polską i kościół, ogłoszono godzinę policyjną, zakazano działalności wszelkich organizacji polskich, niszczono patriotyczne symbole Polaków - godło, flagi, dokumentację Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" i sztandar Towarzystwa Śpiewu im. św. Cecylii, a wcześniej przesłuchiwano ich członków używając przemocy.
|
Czytaj całość…
|
|
W nocy 20 stycznia 1945 r.
miejscowi Niemcy opuszczają w popłochu Połajewo. "Za cztery dni
wrócimy!"- zapowiadali połajewianom. Na placu przy kościele zostawili 7
ciężarówek. Komisarz niemiecki Kinn opuścił wieś 21 stycznia rano. Zaledwie
wyjechał, a już na wieży kościoła pojawiła się biało-czerwona flaga, symbol
wolnej Polski. Zawiesił ją Józef Garstecki z pomocą Stanisława
Dylawerskiego. Flagę uszyła w mieszkaniu b. komisarza jego służąca,
Weronika Dymek. Biały pas odcięto z prześcieradła, a czerwony
z niemieckiej flagi. Komisarz jeszcze zawrócił, ale zobaczywszy polską
flagę, szybko odjechał w kierunku Czarnkowa.
|
Czytaj całość…
|
|
|